پس از یک فرآیند طولانی توسعه، ویندوز ویستا در ۳۰ ژانویه ۲۰۰۷ برای مصرفکنندگان منتشر شد. این نسخه از سیستم عامل شرکت مایکروسافت شامل یک سری ویژگی جدید بود، از پوسته و رابط کاربری گرفته تا تغییرات فنی قابلتوجه، با تمرکز ویژه بر ویژگیهای امنیتی. ویستا (personal computer operating system by Microsoft) از همان ابتدا یک سری ایرادات اساسی داشت و مورد انتقاد قرار گرفت، مانند کاهش عملکرد، زمان راهاندازی طولانیتر، UAC جدید و مجوزهای سختگیرانهتر.
ویندوز ویستا
windows 7
در ۲۲ ژوئیه ۲۰۰۹، ویندوز 7 و ویندوز سرور 2008 R2 منتشر شد، در حالی که نسخه اول ۳ ماه بعد در ۲۲ اکتبر ۲۰۰۹ برای عموم ارائه گردید. برخلاف نسخه قبلی یعنی ویندوز ویستا، ویندوز 7 با هدف سازگاری با برنامهها و سختافزارهایی که ویندوز ویستا قبلاً با آنها سازگار نبود، در نظر گرفته شد. ویندوز 7 سیستم عامل ساخته شده توسط شرکت مایکروسافت در سال ۲۰۰۹ دارای پوسته ویندوز بازطراحی شده با نوار وظیفه بهروز شده، لیستهای پرش قابلنمایش، میانبرهایی برای اجرای عملکردهای درون برنامهای، سیستم شبکه خانگی به نام HomeGroup و عملکرد بهبود یافته بود.
ویندوز 7
windows 8 and 8.1
ویندوز 8، جانشین ویندوز 7، در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۲ منتشر شد. یک سری از تغییرات قابلتوجه در ویندوز 8 ایجاد شد، از جمله معرفی یک رابط کاربری مبتنی بر زبان طراحی مایکروسافت به همراه یک سری اصلاحات برای دستگاههای لمسی مانند تبلت و لپتاپهای لمسی. این تغییرات شامل صفحه شروع با آیکونهای بزرگ، الگوی بهروز شده نمایش اطلاعات و یک سری برنامههای جدید است که عمدتاً برای استفاده در دستگاههای لمسی طراحی شدهاند. نسخه جدید ویندوز به حداقل وضوح 1024×768 پیکسل نیاز داشت و عملاً برای نتبوکهایی با صفحه نمایش 800×600 پیکسل مناسب نبود.
ویندوز 8
windows 10
در ۳۰ سپتامبر ۲۰۱۴، مایکروسافت ویندوز 10 را به عنوان جانشین ویندوز 8.1 معرفی کرد. در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۵ این شرکت نسخهای از سیستمعاملِ مایکروسافت ویندوز را منتشر شد و کاستیهای رابط کاربری را که برای اولین بار با ویندوز 8 معرفی شده بود، برطرف کرد. تغییرات اساسی این نسخه ویندوز شامل بازگشت منوی استارت، سیستم دسکتاپ مجازی و امکان اجرای برنامههای فروشگاهی در داخل ویندوز است.
ویندوز 10
windows 11
در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱، ویندوز 11 به عنوان جانشین ویندوز 10 در یک برنامه پخش زنده نسخهای از سیستم عامل ویندوز با نام ویندوز 11 (personal computer operating system by Microsoft) معرفی شد. سیستم عامل جدید بهگونهای طراحی شده است که کاربرپسندتر و قابلدرکتر باشد. در ۵ اکتبر ۲۰۲۱ این نسخه از ویندوز منتشر شد. ارتقاء به ویندوز 11 در حال حاضر برای کاربران ویندوز 10 رایگان است.
ویندوز 11
اپلیکیشنهای ویندوز
ویندوز طی دوران تکامل خود، طیف وسیعی از اپلیکیشنهای مفید را توسعه داده است. این اپلیکیشنها به شما در بسیاری از فعالیتهای روزمره از جمله وب گردی، مدیریت فایل و دانلود موسیقی کمک میکنند. میتوانید اکثر این اپلیکیشنها را با کلیک بر روی دکمه Start باز کنید. برای پیدا کردن برنامه مورد نظر هم میتوانید به سادگی از گزینه جستجوی نوار Start کمک بگیرید. به طور کلی اپلیکیشنهای ویندوز در سه دسته قرار میگیرند:
مرورگرهای وب
اینترنت اکسپلورر یکی از شناختهشدهترین برنامههای اینترنتی است، بیشتر به این دلیل که بسیاری از مدلهای ویندوز آن را در ۲۰ سال گذشته همراه خود داشتهاند. رابط کاربری گرافیکی و رایجترین ویژگیهای مرورگر وب شامل صفحات بوکمارک از ویژگیهای این برنامه است. مایکروسافت آج در ویندوز 10 به عنوان جایگزینی برای اینترنت اکسپلورر معرفی شد اما عملکرد آن مشابه اینترنت اکسپلورر است.
مدیریت
برنامههای مدیریتی، مانند مدیریت ایمیلها و زمانبندیها، دنبال کردن دستورالعملها و سازماندهی یادداشتها، در ویندوز 8 و 10 گنجانده شدهاند. Mail و Calendar اپلیکیشنهایی هستند که حسابهای شما را به Microsoft، Google و Apple ارتباط میدهند. Maps، یک برنامه مدیریتی دیگر است که به شما امکان میدهد از همه برنامههای هدایتکننده و جستجو استفاده کنید. همچنین چند قابلیت اضافی مانند پین کردن و ذخیره دستورالعملها در تمام ابزارهای ویندوز به کمک این برنامه امکانپذیر است.
One Note که در ابتدا با مایکروسافت آفیس عرضه شد، برنامه مدیریت اعلانات پیشرفته بوده که اکنون یک ویژگی پیشفرض در ویندوز 10 است. OneNote به شما کمک میکند تا یک لیست یادداشت ایجاد کنید، در آن جستجو کرده و آن را با دیگران به اشتراک بگذارید.
تنظیمات
به کمک برنامههای تنظیمات، میتوانید تنظیمات و پیکربندی کامپیوتر خود را در کنترل پنل تغییر دهید.
مزایا و معایب ویندوز
ابتدا به بررسی مزایای ویندوز خواهیم پرداخت:
سهولت استفاده: نسخههای مدرنتر ویندوز احتمالاً برای کاربرانی که با نسخههای قبلی آشنا هستند نیز ساده خواهد بود.
نرمافزارهای قابلدسترسی: ویندوز به طیف وسیعی از برنامهها مجهز است. این دلیل که مایکروسافت در سیستم عاملهای دسکتاپ و ساخت اپلیکیشن یک برند جهانی است.
سازگاری با نسخههای قبلی: اگر در حال حاضر از نسخه قدیمیتر ویندوز استفاده میکنید و به جزئیات بهروز بیشتری نیاز دارید، اما نمیخواهید استفاده از برنامههای قدیمیتری را که برای کسبوکار شما مهم هستند به خطر بیندازید، اکثر برنامههای قدیمی را میتوانید با نسخههای جدید ویندوز هم اجرا کنید.
Plug & Play: ویندوز به عنوان یک سیستم عامل برای کاربران خانگی معمولی و حرفهای، دارای قابلیت plug & play برای سختافزار کامپیوتر است؛ یعنی تا زمانی که درایورهای مناسب را روی ویندوز نصب کنید، ویندوز معمولاً تشخیص اکثر سختافزارها را به صورت خودکار انجام میدهد.
اجزای بازی: اگر میخواهید جدیدترین بازیها را روی سیستم گیمینگ خود اجرا کنید، به ویندوز نیاز دارید. بسیاری از بازیهای جدید و همچنین سایر سختافزارهای مربوط به آنها معمولاً در سیستم عامل ویندوز اجرا میشوند. اگرچه برخی از رایجترین بازیها برای سیستمهای عامل لینوکس و برخی برای مک طراحی شدهاند اما تعداد آنها در مقایسه با بازیهای تحت ویندوز بسیار کمتر است.
معایب ویندوز هم به شرح زیر است:
منابع و سختافزارهای مورد نیاز: در مقایسه با سایر سیستمهای عامل، مایکروسافت معمولاً برای اجرای نسخههای جدید سیستم عامل ویندوز به سختافزارها و منابع قویتری نیاز دارد. به عنوان مثال، پردازنده سریعتر، حافظه رم بیشتر، درایو هارد با ظرفیت بیشتر و غیره از پیشنیازهای نصب نسخههای جدید ویندوز است.
بسته بودن منبع: رفع مشکلات ویندوز در صورتی که پشتیبانی با منابع باز در ویندوز وجود داشته باشد، سادهتر خواهد بود. متأسفانه فقط خود مایکروسافت به منابع نرمافزارهای خود دسترسی مستقیم دارد و از آنجایی که هیچ فایل گزارشی را نمیتوان در این سیستم عامل ایجاد کرد، تنها راه پی بردند به خطای سیستم عامل، آزمونوخطا توسط کاربر است.
سخن پایانی
ویندوز به عنوان پرطرفدارترین سیستم عامل مورد استفاده کاربران در سطح دنیا، بیشتر از ۴۰% بازار سیستمهای عامل و اپلیکیشنها را به تنهایی به خود اختصاص داده است. این سیستم عامل به دلیل محیط کاربرپسند، پشتیبانیهای گسترده نرمافزاری و سختافزاری و سازگاری با انواع اپلیکیشنها و بازیهای جدید، همه نیازهای یک کاربر کامپیوتر را پاسخ میدهد. با این حال برخی از سیستمهای عامل دیگر نظیر لینوکس و Mac هم طی سالهای اخیر پیشرفتهای قابلتوجهی در سازگاری با نیاز کاربران داشتهاند و به تدریج بازار خود را در بین کاربران کامپیوتر در سطح دنیا توسعه دادهاند.
